In On the Road, het iconische boek van de beatgeneratie, vertelt het hoofdpersonage Sal Paradise over de reizen met en zonder zijn buddy Dean Moriarty. Jack Kerouac trok in de jaren 50 meermaals van de oostkust naar de westkust en terug met nauwelijks een dollar op zak. En die dollar werd opgebrast aan wilde feestjes en zuippartijen. De roadtrips in On the Road zijn heuse jongensavonturen, met chagrijnige chauffeurs, lokale schoonheden, joy rides en rare lifters. In elke stad ontmoet Sal wel een zielsverwant. Het lijkt of de VS in de jaren 50 bevolkt werden door hele legers outcasts en losers die van dag tot dag de nacht proberen te wurgen met drank en muziek.

De na-oorlogse beatgeneratie wilde losbreken uit het conformistische Amerika. Bovendien was dankzij McCarthy elke zonderling een staatsgevaarlijke communist. De beatgeneratie zocht in deze context koortsig naar zingeving. De tocht die Sal/Kerouac aflegt, is niet alleen een fysieke tocht, maar ook een zoektocht naar zijn eigen plekje in het uitgestrekte land, zonder zich noodzakelijk te moeten buigen naar de gangbare normen en waarden.

Het Genootschap van het Genot van het Boek bleef een beetje op zijn honger zitten. On the road zal in zijn tijd ongetwijfeld een baanbrekend werk geweest zijn, maar voor ons was het niet veel meer dan een verhaal over een stel losers die in een dronken bui het continent rondhosten. De seks en drugs zullen in de jaren 50 wel schokkend geweest zijn, maar lezers van nu halen daarbij de schouders op. Stilistisch is het boek geen hoogvlieger op een paar rake beschrijvingen na. Enkel als Sal de jazzfeestjes in een heldere en hectisch bezwerende stijl beschrijft, voel je de adrenaline pompen. Verder zit het boek tsjokvol met tientallen personages uit de beatscène en met nog meer Amerikaanse dorpjes en steden, waardoor het boek niet boven de context van het Amerika van de jaren 50 uitstijgt. Voor een boek met zo’n cultstatus waren de verwachtingen wellicht te hoog.

Volgende keer lezen we The Corrections van Jonathan Franzen. Benieuwd wie daarin een rist  ongelukkige vrouwen op zich laat wachten.