Het Genootschap van het Genot van het Boek las De zwarte met het witte hart van Arthur Japin. En de reacties waren -flauwe pun intended- zowel zwart als wit.

De zwarte met het witte hart vertelt het waargebeurde verhaal van twee Ghanese prinsjes, Kwasi en Kwame, die in 1837 als onderpand voor slavenhandel naar Nederland werden gestuurd. De ene prins deed zijn uiterste best om een zo goed mogelijke Nederlander te worden, de andere wilde niets liever dan Afrikaan blijven.

Het debuut van Japin is al vijftig keer herdrukt. Is de levenswandel van twee 19de-eeuwse prinsen dan zoveel dode bomen waard? Wij vonden van wel. Het ontroerende verhaal is zo vreemd en barbaars dat het Genootschap met moeite kon geloven dat het ooit echt gebeurd is. Tegelijk houdt het boek de huidige maatschappij een spiegel voor. Hoe gaan we om met mensen die anders zijn? Hoe gaan zij om met ons? Kwasi vertelt over de inwoners van Delft, hoe sommigen naar hun geldbeugel grijpen, of nog anderen bewust niet naar hem proberen te kijken. Tegelijkertijd beschrijft Japin hoe de Afrikanen neerkeken op die zwetende bleekscheten. ‘Tot dan toe waren de uburunti die wij kenden onschuldig en lachwekkend, witte mannen met immer bezwete gezichten, die ze vergeefs probeerden droog te betten. Ze hadden de kleur van een lijk. Er werd gezegd dat ze ook zo roken.’

Toch was ons veeleisende Genootschap niet over de hele lijn tevreden. Het saaie raamverhaal van de oude Kwasi op Java lijkt een beetje los te staan van de rest van het boek. En doordat Japin dicht bij de echte gebeurtenissen wilde blijven, kent het boek nogal wat langdradige passages, zoals de brieven van Van Drunen. Ook de uitleggerigheid van Japin werkte enkele Leden op de zenuwen. Elke emotie van Kwasi of Kwame wordt zo uitvoerig beschreven, dat er voor de lezer weinig overblijft dan het zuiver registreren van alle gebeurtenissen.

Verder was er ook nogal wat onenigheid over de stijl. Wat de ene een goedkope, vergezochte metafoor vond, was voor de andere net een sterke scène. Dit alles mondde uit in een zondagmiddagdiscussie over racisme, het belang van verhaal ten opzichte van stijl en opvoeding in het algemeen. En waarom vegetariërs sexy zouden moeten zijn.

Volgende keer leest het Genootschap Hoe de wereld perfect functioneert zonder mij van Joost Vandecasteele. Benieuwd hoeveel prinsen in zijn verhalen rond paraderen.